Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – ukłony

Łk 9,11b-17
Przekład: 

11b I przyjąwszy ich, przemawiał im o Królestwie Boga, i mających potrzebę troski leczył.

12 Dzień zaś począł się kłaniać. Podszedłszy zaś, dwunastu powiedziało Jemu:

„Uwolnij tłum, aby, wyruszywszy do okolicznych wsi i upraw, rozwiązali się i znaleźli pożywienie, bo tutaj w pustym miejscu jesteśmy”.

13 Powiedział zaś do nich:

„Dajcie im wy zjeść!”

Oni zaś powiedzieli:

„Nie jest nam więcej niż chlebów pięć, i ryby dwie, chyba że, wyruszywszy, my kupimy pokarmy na cały ten lud”.

14 Było bowiem mężów jakby pięciokroć tysiąc.

Powiedział zaś do uczniów swoich:

„Skłońcie ich, kłoniąc jakby po pięćdziesięciu”.

15 I uczynili tak, i skłonili wszystkich.

16 Wziąwszy zaś pięć chlebów i dwie ryby, spojrzawszy do góry w niebo, pobłogosławił je i połamał, i dawał uczniom, by podać tłumowi.

17 I zjedli, i nasycili się wszyscy. I zebrana została nadobfitość ułomków, koszów dwanaście.

Uwagi: 

Dzisiejsza Ewangelia była już tłumaczona i komentowana w wersjach Mateuszowej, Markowej oraz Janowej.

11b „Troski” (therapeias) – „służby”, a także „opieki medycznej”. Wyraz ten odnosi się również, w grece klasycznej, do służby bogom.

12 „Kłaniać” (klinein) – po polsku o dniu mówi się „chylić”, ale w wersetach 14 oraz 15 wystepuje ten sam czasownik z przedrostkiem kata (kataklinate – „skłońcie”; kateklinan – „skłonili”). Można zestawić to miejsce z użyciem tego samego, rzadkiego w NT czasownika, w Łukaszowej eucharystycznej perykopie o drodze do Emaus (Łk 24,29 - „Trwaj z nami, bo ku wieczorowi jest i skłonił się jest już dzień”) oraz w Janowym opisie śmierci Pańskiej (J 19,30 „skłoniwszy głowę...”), do którego nawiązuje też werset Mt 8,20.

„Uwolnij” (apolyson) – zob. komentarz do wersetu Mt 6,36.

„Rozwiązali się” (katalysosin) – przekład dosłowny. Czasownik bardzo wieloznaczny: „rozpuścić się”, „rozproszyć”, „zniszczyć (domostwo, świątynię)”, „rozwiązac (prawo)”, „odciążyć (zwierząta pociągowe)”. „Odwiązywaniem” – poprzez wspólny rdzeń – nawiązuje do poprzedniego czasownika „uwolnij” (apolyson).

„Pustym” (heremo) – przekład dosłowny, również „pustynnym”.

14 „Jakby” (hosei) – również „około”. Przysłówek ten podkreśla, że liczby mają charakter i znaczenie symboliczne.

„Kłoniąc” (klisias) – po grecku jest tutaj rzeczownik, bardzo trudno go jednak przełożyć dosłownie. Pierwotne znaczenie to „miejsce, gdzie ktoś leży”, „łoże małżeńskie”, „schronienie” lub także „grupa leżących, ucztujących wspólnie osób” (w starożytności ucztowano w pozycji półleżącej). Wyraz ten pochodzi od omówionego wyżej czasownika klinein,

„Podać” (paratithenai) – etymologicznie „położyć przy”.

17 „Ułomków” (klasmata) – tego, co połamane; kawałków, które pozostały z łamania chleba.