II niedziela w ciągu roku – zaślubiny

J 2,1-12
Przekład: 

1 I dnia trzeciego zaślubiny stały się w Kanie Galilejskiej, i była tam matka Jezusa.

2 Wezwany zaś został i Jezus, i uczniowie Jego na zaślubiny.

3 I kiedy zabrakło wina, mówi Matka Jezusa do Niego:

„Wina nie mają!”

4 I mówi jej Jezus:

„Cóż mnie i Tobie, kobieto? Jeszcze nie przyszła godzina moja”.

5 Mówi Matka Jego sługom:

„Cokolwiek powiedziałby wam, uczyńcie!”

6 Były zaś tam kamienne dzbany, sześć, ułożone dla oczyszczenia Żydów, mieszczące po miary dwie albo trzy.

7 Mówi im Jezus:

„Napełnijcie dzbany wodą!”

I napełnili je do [samej] góry.

8 I mówi im:

„Zaczerpnijcie teraz i zanieście staroście”.

Ci zaś zanieśli.

9 Skoro zaś posmakował starosta wody, która stała się była winem, i nie wiedział był, skąd jest, słudzy zaś, którzy zaczerpnęli wodę, wiedzieli byli, woła pana młodego starosta 10 i mówi mu:

„Wszystek człowiek najpierw piękne wino kładzie, a kiedy upiją się, gorsze. Ty zachowałeś jesteś dobre wino aż do teraz!”

11 Ten uczynił początek znaków Jezus w Kanie Galilejskiej i ujawnił chwałę Swoją. I uwierzyli w Niego uczniowie Jego.

12 Po tym zszedł do Kafarnaum On i Matka Jego, i bracia Jego, i uczniowie Jego, i tam pozostali dni niewiele.

Uwagi: 

Zaślubiny w Kanie Galilejskiej to pierwszy znak Jezusa opisany w Ewangelii Janowej.

Kontekst historyczno-literacki oraz podstawowa teologia i symbolika perykopy zostały przedstawione przez o. Karola Meissnera OSB, a także przez redaktorów portalu Orygenes+.

1 „Dnia trzeciego” (te hemera te trite) – trójka oznacza pełnię. Trzeci dzień łączyć  też można z czterema dniami, które poprzedzają zaślubiny, a opisane są w pierwszym rozdziale Ewangelii wg św. Jana. Trójka to liczba Boska, Trójcy Świętej, natomiast czwórka – ziemska i ludzka (cztery strony świata). Suma trójki i czwórki daje siedem, czyli doskonałość i cały tydzień, nawiązujący do tygodnia stworzenia świata. Zaślubiny w Kanie są więc symbolicznymi zaślubinami Nieba i Ziemi.

„Zaślubiny” (gamos) – polskie słowo „wesele” kojarzy się dzisiaj ze świecką zabawą, która ma zazwyczaj miejsce po ślubie. Ceremonia w Kanie była natomiast integralną częścią ślubnego rytuału, trochę podobnie jak niegdysiejsze tradycyjne wesela. Trzeba więc zapomnieć tutaj przynajmniej na chwilę o radykalnym oddzielaniu świeckiego wesela od kościelnego ślubu.

1 „Stały się” oraz 9 „która stała się była” – czasownik gignomai.

„Galilejskiej” (tes Galilaias) – Galilea jest pierwszym miejscem działalności Jezusa również w Ewangeliach synoptycznych, jako „strefa buforowa” pomiędzy światem Żydów (Judeą) a ziemią pogan.

2 „Wezwany” (eklethe) – strona bierna czasownika kaleo („wołać”, „nazywać”, „zapraszać”, „powołać”), a także passium divinum. Jest to więc wezwanie Imienia Jezus, a uczniów Pan Jezus powołuje tymże samym czasownikiem kaleo. Wydaje się, że ma to znaczenie dla zrozumienia zaślubin Pana Jezusa z Kościołem.

3 „Zabrakło wina” (hysteresantos oinou) – jeszcze bardziej dosłownie „wino pozostało z tyłu”, „spóźniło się”.

„Kobieto” (gynai) – tylko tutaj i przy ukrzyżowaniu (J 19,26) Pan Jezus nazywa Maryję „kobietą”. Ukazuje to Jego zaślubiny z Kościołem, którego Maryja jest obrazem, ścisły związek życia i śmierci Syna Bożego z życiem i śmiercią ziemskimi oraz ludzkimi.

5 „Sługom” (diakonois) – również „posługującym”.

„Uczyńcie” – czasownik poieo użyty jest także w wersecie 11 („uczynił”), co łączy czyny Jezusa z czynami sług, którzy wypełniają Jego słowa.

6 „Dzbany” (hydriai) – grecka nazwa dużego dzbana na wodę (gr. hydor).

Szóstka to symbol niedoskonałości. Słudzy wypełniają całą niedoskonałość oczyszczeń prawa, po brzegi. Dwójka natomiast to obfitość, a trójka – doskonałość. Wydaje się zatem, że kamienne stągwie prawa są niczym Pawłowe gliniane ludzkie naczynia, przechowujące skarb (2Kor 4,7).

8 „Zaczerpnijcie” (antlesate) – również „opróżnijcie”.

10 „Piękne” (kalos) – przekład dosłowny.

„Najpierw” (proton) – przysłówek pochodzący od liczebnika protos („pierwszy”), co ma znaczenie w kontekście innych symbolicznych liczb, a także kolejnego wersetu, w którym mowa o początku, czyli właśnie o tym, co jest pierwsze.

11 „Początek” – arche – „początek”, „zasada”, „władza”; nawiązanie Prologu Janowego (J 1,1): wszystkie znaki Jezusa wiążą się z początkiem, w którym był Logos.

12 „Zeszli” – z góry nad Morze Galilejskie.