wtorek VI tygodnia w ciągu roku – skład chleba

Mk 8,14-21
Przekład: 

14 I zaniedbali wziąć chleby.

I jeżeli nie Jednego Chleba, nie mieli ze sobą [chlebów] w łodzi.

15 I rozporządził im, mówiąc:

„Baczcie! Patrzycie od zakwasu faryzeuszy i [od] zakwasu Heroda!”

16 I rozumowali ku sobie nawzajem, że „chlebów nie mają”.

17 I poznawszy, mówi im:

„Co rozumujecie, że chlebów nie macie? Czyż jeszcze nie pojmujecie ani nie składacie? Zatwardziałe macie serce swoje! 18 Oczy mając nie widzicie i uszy mając nie słyszycie!

I nie pamiętacie, 19 kiedy pięć chlebów połamałem w pięciokroć tysiąc, ile koszyków ułomków podnieśliście?”

Mówią Jemu:

„Dwanaście”.

20 „Kiedy siedem w czterokroć tysiąc, ilu koszów pełnie ułomków podnieśliście?”

I mówią Jemu:

„Siedmiu”.

21 I mówił im:

„Jeszcze nie składacie?!”

Uwagi: 

14 „Zaniedbali” (epelathonto) – również pierwotnie „zapomnieli”, „uszło to ich uwadze” (chodzi tutaj zapewne o ułomki z wersetu Mt 8,8). Czasownik ten niekiedy wyraża też jednak nie tyle przypadkowe zapomnienie, ile celowe pominięcie czegoś, a jeżeli tak go tutaj rozumieć, to można też odnieść go do Samego Jezusa, który nie chciał wziąć na pokład zakwasu faryzeuszy (15!, zob. także najbliższy poprzedzający kontekst wersetów Mt 8,11-13: wczorajszą rozmowę z faryzeuszami o znaku, znajdującą się pomiędzy opisem rozmnożenia chleba a dzisiejszą rozmową o chlebie – można obydwie te rozmowy powiązać więc również ze znakiem Chleba Eucharystycznego).

„Jeżeli nie” (ei me) – przekład dosłowny, spójnik ten tłumaczy się zazwyczaj polskimi odpowiednikami takimi jak „oprócz”, „chyba że”. Tutaj jednak jego dosłowny pierwotny sens wydaje się ważny, zwłaszcza jeżeli obecność Jednego Chleba skojarzymy z Samym Jezusem, na co wskazywałby też werset 15.

„Jednego Chleba” (hena arton) – por. J 6,35 (zaraz po rozmnożeniu chleba w Ewangelii Janowej): „Ja Jestem chleb życia”. Apostołowie podczas rozmowy płyną z Jezusem w łodzi, On zapewne jest więc tutaj Jednym Chlebem, który mają ze sobą. W oryginale wyrażenie to występuje w bierniku, z domyślnym czasownikiem „mieć”, można więc również całe zdanie składowe przetłumaczyć: „...i jeżeli nie [mieliby] Jednego Chleba...” lub nawet „...i gdyby nie Jeden Chleb, [który mieli]...”

17 i 21 „Składacie” (syniete) – przekład dosłowny. Czasownik ten składa w sobie składanie bieżących wydarzeń z odczytywaniem ich ponadczasowego sensu, a także składanie wielości liczb i pełni ułomków z jednością Osoby Tego, który jest dawcą wszystkiego chleba.

20 „Pełnie ułomków” (sic!, pleromata klasmaton) – wyraz „pełnia” występuje tu w liczbie mnogiej i określa zawartość siedmiu koszów: w każdym z nich znajdowała się jedna „pełnia”.